Zbierajmy półtoraczki Zygmunta III Wazy.

Stanis51S

Zygmunt III Waza (1566-1632), król polski od 1587, szwedzki 1592-1599. Syn Jana III Wazy i Katarzyny Jagiellonki, córki Zygmunta I Starego.

Wybrany na króla polski dzięki poparciu ciotki, Anny Jagiellonki, i kanclerza J. Zamoyskiego, który pokonał w bitwie pod Byczyną (1588) wojska kontrkandydata do tronu, arcyksięcia Maksymiliana Habsburga. Po objęciu tronu polskiego Zygmunt III Waza starał się o utrzymanie bliskich stosunków z habsburskim dworem cesarskim. Dwukrotnie żonaty - 1592 z Anną Habsburżanką, po śmierci której (1598) 1605 ożenił się z jej siostrą Konstancją.

Zbliżenie króla do dynastii habsburskiej, rosnące wpływy kontrreformacji, odsuwanie od stanowisk państwowych dysydentów budziły niepokój szlachty. 1592 zwołano sejm inkwizycyjny, na którym król tłumaczył się ze swoich działań i złożył obietnicę, że bez zgody sejmu nie opuści Polski. Kulminacją konfliktu dworu ze stronnictwem szlacheckim był rokosz sandomierski (1605-1609).

Po śmierci ojca, za zgodą sejmu polskiego, Zygmunt III Waza wyjechał do Szwecji, gdzie 1593 koronował się na króla szwedzkiego. 1599 utracił tron szwedzki na rzecz stryja, Karola IX Sudermańskiego. Spory dynastyczne o tron szwedzki stały się, obok różnic religijnych, ustrojowych, rozbieżnych interesów politycznych i ekonomicznych, jedną z przyczyn wybuchu wojen polsko-szwedzkich, rozpoczętych 1600 szwedzką wyprawą na Inflanty (wojny polsko-szwedzkie 1563-1721).

W trakcie tzw. I dymitriady (1605-1606) król nie poparł ingerujących w wewnętrzne sprawy rosyjskie polskich możnowładców (J. Mniszcha, K. Wiśniowieckiego). Podczas II dymitriady (1609-1610) rozpoczął równocześnie wojnę przeciwko koalicji rosyjsko-szwedzkiej (1609). Po zwycięstwie nad siłami rosyjsko-szwedzkimi pod Kłuszynem (1610) odrzucił propozycję bojarów rosyjskich osadzenia na tronie w Moskwie swego syna, królewicza Władysława. Wybuchłe na nowo walki polsko-rosyjskie zakończyły się korzystnym dla Polski rozejmem w Deulinie (1619).

Od 1613 Zygmunt III Waza, związany formalnym przymierzem z Habsburgami, inspirował najazd na Siedmiogród, w momencie gdy wojska księcia siedmiogrodzkiego Gabora Bethlena oblegały na początku wojny trzydziestoletniej Wiedeń (1619). Tym samym sprowokował konflikt z Turcją (klęska pod Cecorą 1620, obrona Chocimia 1621).

Dążąc do pozyskania sojuszników przeciw Szwecji i Rosji, wyraził zgodę, by opiekę nad umysłowo chorym księciem pruskim Albrechtem Fryderykiem sprawowali Hohenzollernowie brandenburscy, i 1611 przekazał im Prusy Królewskie w dziedziczne lenno.

Zwolennik kontrreformacji, odmówił podpisania ustawy o obronie różnowierców, systematycznie odsuwał ich od funkcji państwowych. 1596 doprowadził do podpisania unii brzeskiej. W tym samym roku przeniósł królewski ośrodek władzy z Krakowa do Warszawy.

Mecenas sztuki, przebudował Zamek Królewski w Warszawie, który od 1611 stał się główną
rezydencją królów Polski.

W katalogu Edmunda Kopickiego jest ujętych 65 typy półtoraków Zygmunta III Wazy od B.R. do 1629 roku . Istnieją jeszcze różne odmiany stempla , rocznik 1615- 13 typów a rocznik 1616- 10 typów stempla. I to jest super zabawa wyszukiwać odmiany . Zajmiemy się tylko dwoma rocznikami 1615 i 1616 . W owym czasie podskarbim koronnym był Stanisław Wawrzycki herbu Habdank , występóją jeszcze z herbem SAS- Daniłłowicza. Na rewersie jabłko królewskie z krzyżem i cyfra 24 [ 24 szt. na talara ].

1615-haki,mennica Kraków.

1615-haki drugi typ.

1615-koniec napisu PMD,mennica Bydgoszcz.

1615-PMDL.

1615-odwrócone literki N.

1616-haki, mennica Kraków.

1616- mennica Bydgoszcz.

1616-okrągła tarcza a w niej literka W i leżąca liczba 6.Bydgoszcz.

1616-okrągła tarcza i herb SAS.Bydgoszcz.

1616-odwr€cona literka N.Bydgoszcz.
Półtoraczki z roczników 1622-1627 są łatwe do zdobycia i tanie, można sobie zrobić fajny zbiór odmian stempla.Wiadomości w pigułce.

harpsycho

Znakomity artykul! Az sie serce raduje Smile

Wielkie dzieki, Stanislawie!

Pozdrawiam!

Marek

nabializm

Panie Stanisławie Bardzo ciekawa kolekcja odmian Very Happy

Pozwole sobie na uzupełnienie wiadomości o półtorakach:
Sięgając do mojej biblioteczki dowiaduję się iż
[...] zupełnie nowym w polskim mennictwie, są półtoraki, tzn. monety wartości 1 1/2grosza. Stosunkowo rzadki jest typ półtoraka z 1614 roku, szczególnie ten z orłem na awersie. Rzadszy jest jeszcze rocznik 1628 oraz półtorak bez daty. Natomiast pozostałe roczniki, z tarczą pięciopolową na awersie (lata 1615 - 1627) bite były w wielkich ilościach i pomijając jakieś sporadyczne odmiany (np. brak herbu podskarbiego) - należą do najpospolitszych monet z tego panowania. [...]
Janusz Kurpiewski Zarys Historii Pieniądza Polskiego wyd. 1993r.

Patrząc w następne dzieło Tadeusza Kałkowskiego klasyczne już Tysiąc Lat monety Polskiej.
Czytam że w pierwszym roku bicia, 1614, półtoraki miały na awersie Orła polskiego, którego w roku 1615 zastąpiła tarcza herbowa. dalej wyjaśnia przekręt apropo cyfry "24", jak i o podleniu monety iż na początku bito je z proby siedem i pół srebra a z biegiem wydarzeń musiała wystarczyć szósta próba srebra i 168 sztuk z grzywny stopu menniczego, a na początku bito 128 sztuk ze srebra lepszego. No i bardzo ciekawa sprawa zarządcy i dzierżawcy mennicy bydgoskiej, Jakub Jakobson van Emden wybił olbrzymie ilości tych półtoraków i, jak fama głosiła, zbił na tym dwa miliony złotych czystego zysku. Oraz dowiaduję się iż na Śląsku, półtoraków było mnustwo zwane były "brummerami" zapewne od "Bromberg" - niemieckiej nazwy Bydgoszczy. Półtoraki występują z herbai Habdank Warszyckiego i Sas Daniłowicza, oraz Półkozic, Hermolausa Ligęz na rocznikach 1625-1628.

p.s
jak tylko znajdę chwilkę wrzucę tu moje skarby Smile

Stanis51S

Pokazałem tylko roczniki 15 i 16 które dość dobrze udało się zebrać.Ciągle walczę z rocznikiem 14.Pozostałe można dość łatwo zebrać tylko cierpliwości. Smile

Mikołaj

A ja właśnie kupiłem takiego półtoraczka
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]

A ponieważ to moja pierwsza moneta starsza niż 200 lat radochy mam wiele.
Już się sporo o nich dowiedziałem, ale wiele jeszcze przede mną.
Jakąś syntetyczną wypowiedź na forum może uda mi się zamieścić....

Stanis51S

Mikołaju bardzo ładna blaszka, to teraz kup następną żeby ta nie była osamotniona. Very Happy

Stanis.

Mikołaj

Stanisławie już o tym myślę, tylko nie wiem, czy się skupić tylko na półtorakach czy też nie dobierać teraz trojaka, szóstaka, orta (o dukacie nie marzę) z tego okresu, ale to daleka perspektywa (chyba, że coś wpadnie okazyjnie).

teraz, kiedy zebrałem trochę brzęczących blaszek muszę zainwestować w holdery, płyny do czyszczenia (miedzionikle PRLowskie), pudełka na holdery, skaner, żeby sprzedawać nadmiar monet na allegro itd.
Poza tym chcę uzupełnić PRL i II RP, pewnie zajmie mi to minimum rok
(w zależności od ilości pracy:
im będę miał więcej pracy ---> mniej czasu na monety, więcej pieniędzy na monety, im pracy mniej ----> więcej czasu na monety, mniej pieniędzy).

Jednocześnie kupuję archiwalne numery Biuletynów Numizmatycznych, zastanawiam się czy nie kupić wykrywacza (pewnie to zrobię) - po czym będę musiał określić kierunek kolekcji, poważnie zastanawiam się nad tematem rozpoczętym przez Maćka, tzn. monety Watykanu, od najdawniejszych do współczesnych (nawet Gdański Dom Aukcjny sprzedaje katalog takich monet za bodajże 140 zł).
Jednocześnie uzupełniam rocznik 1914 Szwajcarii, brakuje mi 20 rappenów i 10 i 20 franków, te dwie monety ostatnie są złote, więc wiadomo jaki rachunek.

Z przyczyn finansowych odpuściłem sobie WMG, bo niestety nie będzie mnie na nie stać, choć to są piękne monety.

Pozdrawiam

nabializm

Myślę że warto sobie zebrać wszystkie roczniki półtoraków Bydgoskich i Krakowskich, później zastanowić się nad dalszymi; Elbląg, Prusy, Kurlandia... Taki jest mój plan na dziś.
W dalszej kolejności Szelągi, Grosze, Trzykrucierzówki (rzadkie 1615 - 1618 może się uda), Trojaki (koronne), Szustaki (od 1595), Orty (pospolite 1621 - 1624). Później cofniemy się w czasie do Stefana Batorego, Zygmunta II Augusta, Zygmunta I Starego, mam zamiar zebrać popularne monety z Okresu Złotowego XVI - XVIII w. myślę że zajmie mi to parę lat.

Na razie jestem w punkcie Półtoraków Krakowskich, Bydgoskich czyli w fazie uzupełnienia starszych roczników od 1614 do 1619r. Niebawem pochwalę się moimi blaszkami Półtorakami ma się rozumieć Smile

nabializm

Oto i moja malutka część kolekcji półtoraków od lewej
rocznik: 1627x2, 1626x2, 1625 Smile

Stanis51S

Rocznik 26,27 różne stemple.Monetki fajne, można zbierać odmiany stempla. Very Happy

Stanis.