Wczesne Chrześcijaństwo

nabializm

Może warto zrobić spis lektur obowiązkowych Laughing

powiedzmy obejmujących wiek IV.

Moja propozycja autorek to Maria Jaczynowska, Ewa Wipszycka - jeśli chodzi o kwestie religijne. Ma ktoś jakieś inne propozycje?

Orpio

Lech Stępniewski

nabializm

Rozwinęła się dyskusja, a więc lecimy dalej. Dodam od siebie, a właściwie skorzystam z mojej domowej biblioteczki i podrzucę parę słów.

W II wieku istniały ośrodki chrześcijaństwa w Afryce. Pierwsi apologeci piszący po łacinie na przełomie II i III wieku to Tertullian i Mincjusz Feliks.
W drugiej połowie II w. chrześcijan odnajduje się w Galii Narbonensis, dolinie Rodanu, Lugdunum. W 177r w Lugdunum zorganizowano prześladowanie chrześcijan na większą skalę, 50 męczenników; przywódca gminy, biskup Pothinus, starzec 94letni, , piętnastoletni chłopiec Pontikus i młoda niewolnica Blandyna [M. Simon - Cywilizacja wczesnego chrześcijaństwa I-IVw]

Być może kolega Orpio miał na myśli; gorliwość, z jaką wyznawcy Chrystusa szli na śmierć męczeńską. [Marek Aureliusz - Rozmyślania (XI, 3) "Jakaż to dusza, gotowa, gdy już zajdzie potrzeba odłączenia się od ciała, albo zgasnąć, albo rozproszyć się, albo dalej trwać. Byle ta gotowość szła z własnego postanowienia, nie przez prosty upór, jak u chrześcijan, ale w sposób rozumny i poważny tak, by innego mogła przekonać, bez maski tragicznej"]
[..]u schyłku antyku żyło wielu ludzi, którzy, "świadomie lub nieświadomie", pragnęli umrzeć i dlatego chrześcijaństwo wydawało im
się atrakcyjne, ponieważ obiecywało sławę męczenników i rajskie rozkosze. (E. R. Dodds) [..]
Jeszcze bardziej się zaogniło jak na arenie kryzysu religijnego pojawili się montaniści (Tertullian). [..]Rzymianie nie odróżniali w praktyce chrześcijan ortodoksyjnych od nieprzejednanych wobec pogan montanistów.[..] za Maria Jaczynowska. Montaniści podzielili się na artotytów, askytów...

nie mam siły na wypisanie wszystkich ważniejszych grup chrześcijańskich.

wypisy na podstawie.
Herve Masson - Słownik herezji w Kościele katolickim
Jacek Sieradzan - Szaleństwo w religiach świata (tak na marginesie gorąco polecam)
Maria Jaczynowska - Religie świata rzymskiego.

Lech Stępniewski

Z tymi męczennikami i niechęcią do życia to bym nie przesadzał. Po pierwsze, męczenników nie było znowu tak wielu - ale naturalnie chrześcijanie gorliwie rozdmuchiwali każdy rzeczywisty i zmyślony (bo każdy region chciał mieć "swojego" męczennika) przypadek. Po drugie, w czasie najrozleglejszych, najdotkliwszych i najlepiej udokumentowanych prześladowań (za Dioklecjana) okazało się, że regułą było raczej unikanie męczeństwa (czemu trudno się dziwić): bądź przez jawne zaparcie (i stąd potem problem z donatystami), bądź też różnymi chytrymi wybiegami.

Ja bym męczenników chrześcijańskich porównał raczej do dzisiejszych idoli sportowych. Dużo się o nich mówi, mnóstwo ludzi im kibicuje, ale do podobnych osiągnięć zdolni są jedynie nieliczni... Jeżeli po wojnie jądrowej z naszej epoki zostanie tylko kilka książek i parę egzemplarzy gazet, w tym egzemplarz "Przeglądu Sportowego", to też pewnie niektórzy dojdą do wniosku, że były to czasy, kiedy wszystkich ogarnął fanatyczny kult sprawności fizycznej i każdy przechodzień biegał setkę grubo poniżej 11 sekund.

Orpio

Jeszcze pozwolę sobie na małą dygresję odnośnie tego co napisałem wcześniej:? :

Lech Stępniewski

[W nadziei, że admin wytnie i przeniesie naszą dyskusję do nowego wątku]

Orpio

nabializm

Lech Stępniewski

Naturalnie nie neguję, że na obrzeżu chrześcijaństwa powstawały rozmaite dzowaczne grupy. Byli skrajni asceci, ale byli też i skrajni libertyni, co uważali, że aby wrócić do rajskich początków należy chodzić nago i obłapiać się jak popadnie. Trudno jednak na podstawie takich przypadków wyrokować o istocie wczesnego chrześcijaństwa. Ponieważ jednak umysł ludzki ma słonnośc do ciekawostek, nawet ojcowie Kościoła zabawiali się wyliczaniem tych dziwactw. Na ich usprawiedliwienie przemawia to, że nie było wtedy telewizji oraz tabloidów, a wiernych czasem trzeba czymś zainteresować Smile

Orpio

Z naszej perspektywy ciężko obiektywnie stwierdzić jak te grupy wpływały na rozwój Kościoła.
Trudno jest mi przyjąć tezę, że Kościół od początków swego powstania był monolitem i dzięki temu przetrwał 2000 lat. Już od początku powstania dał się zauważyć podział na "kościół Pawłowy" otwarty na nawracanie pogan, oraz "kościół Jakubowy", który był kościołem dla Żydów. Dziś wiemy, że to "kościół Pawłowy" przetrwał i wygrał tą batalię pomimo np. zapisu w Dziejach Apostolskich "Jeśli nie zostaniecie obrzezani według zwyczaju Mojżeszowego, nie możecie być zbawieni"(Dz.Ap. 15,1).

Kościół pierwotny jest ciałem dość elastycznym i dzięki uniwesalicyzmowi Pawła nie stał się tylko jedną z sekt żydowskich (które po latach gineły w mrokach zapomienia), lecz rozprzestrzenił się po całym antycznym świecie.

Wracając jeszcze do samookaleczeń, znowu za ks. prof. M. Banaszakiem w "Histotrii Kościoła Katolickiego" tom I:

nabializm

W pierwszych stuleciach (oczywiście zgadzam się z kolegą Orpio że doktryna chrześcijańska była płynna), nie było wyraźnej granicy oddzielającej "ortodoksję" od "herezji"

Lech Stępniewski